Whodunit?

29 november 2013

WPG Uitgevers reorganiseert, zo las ik onlangs in de Volkskrant. Met daarbij een rake reportage over het hoe en waarom. Oftewel de teloorgang van de boekenbranche in een notendop. Wat is het dan onthullend te lezen hoe de denkwereld sommige Nederlandse uitgevers eruitziet. Zo weet directeur Koen van Gulik van de Wereldbibliotheek te melden dat het aan het onderwijs ligt: ‘Toen ik op de middelbare school zat, moest ik een flinke hoeveelheid boeken lezen voor mijn lijst. Nu hoeven scholieren dat nauwelijks meer.’

Nu is het onderwijs inderdaad een ideale kop van Jut voor zowat iedere teloorgang, maar mij bekruipt toch vooral het gevoel dat het onderwijs wél en Van Gulik niet snapt wat er werkelijk aan de hand is: de tijd verandert en daarmee het leesgedrag. Dan heeft Centraal Boekhuis-directeur Hans Willen Cortenraad het beter begrepen. Mensen lezen volgens hem meer dan ooit, maar dan vooral internetpagina’s, mails en social media. En dat gaat ten koste van het papieren boek.

Dat Nederlandse uitgevers inderdaad niet uitblinken in het vermogen de tijd te lezen blijkt ook uit de krampachtige manier waarop werd en wordt ingespeeld op het digitale boek. Met te hoge prijzen en een veel te zware, zinloze beveiliging leek en lijkt de uitgave ervan eerder op ontmoedigingsbeleid dan op het aangrijpen van een nieuwe kans. Zelfs ‘printing on demand’ is, blijkens een opmerking van dezelfde Cortenraad, voor veel uitgevers nog steeds een brug te ver, waardoor onverkoopbare voorraden zich blijven opstapelen. Om die reden vind ik het beetje flauw te wijzen naar derden, waar de hand beter in eigen boezem kan worden gestoken.

Intussen trekt de lezer zich nergens wat van aan. Ook in Nederland groeit het aantal digitale lezers met de dag. Doordat de prijzen van tablets en e-readers blijven dalen, wordt de stap naar het e-boek steeds kleiner of zoals een lezer deze week aan mij liet weten: ‘Voor de prijs van een paar boeken heb je al een e-reader, dus ik dacht, waarom niet.’ Dat tablets qua prijs wat hoger in de boom zitten, maakt blijkbaar ook niet veel uit, want ze vliegen als warme broodjes over de toonbank. Even een app installeren en lezen maar. Dus, mocht je nog twijfelen, probeer het eens, zou ik zeggen. Bij voorkeur met een e-boek van deze site, natuurlijk!