Faak hearre je dat boeken te djoer binne. Mar kinne boeken ek te goedkeap wêze? Dy fraach skeat my troch de holle doe’t ik it nijste Boek fan de Moanne lizzen seach. It Boek fan de Moanne is in inisjatyf fan Boeken fan Fryslân. En dat is dan wer it gearwurkingsferbân fan de Fryske útjouwers. Boeken dy’t foar dizze koartingsaksje yn ’e beneaming komme moatte óf in nij boek wêze, of in boek dat al langer, leaver mear as in jier, út de rûlaasje is. Fierder binne újouwers frij om it oanbod yn te foljen sa’t sy dat wolle.
De boekhannel sjocht fansels graach wat fariaasje yn it oanbod. Fandêr dat fan ’t simmer BBQ fan topkok Reitse yn ’e winkels lei foar de aksjepriis fan € 19,95. Dy set wie foar Pieter de Groot reden om yn de Ljouwerter krityk te leverjen, foaral omdat der net folle Frysk yn dat boek opnommen is. Dat de Afûk foar BBQ keas, wie ûnder oare omdat de oare útjouwers even neat yn de oanbieding hiene. De boekhannel reagearde optein: sa’n boek kin goed ferkeapje. In display dat plak ynnimt en neat opsmyt sit men net op te wachtsjen, in goed te snappen stânpunt. Dizze ynfo ha ’k trouwens opfrege fia de Provinsje, ik sis it mar even.
Op dit stuit is Ventoux it Boek fan de Moanne. Utjouwer Regaad, útblinker as it giet om kreas fersoarge boeken, biedt dizze bestseller fan Bert Wagendorp oan yn in Fryske oersetting fan Martsje de Jong. Ik moat earlik bekenne dat ik dêrfan opseach. Net omdat it hjir om in krekt ferskynd boek giet (dat falt kreas binnen de betingsten), mar fanwege de priis. It boek is nammentlik te besetten foar € 8,50! En dat wylst de ‘normale’ priis al net mear as tsien euro wie. Dat is dus in papieren boek foar de priis fan in e-boek. No is by in e-boek wol út te lizzen dat de priis net boppe de njoggen euro út hoecht te kommen (sa’t ik ek al útlein ha yn myn taspraak by de útrikking fan de Gysbert), mar by in boek op papier, en dan ek noch ien mei hast 300 siden yn in tige kreaze útfiering, moat der foar sa’n priis ergens ien ynleverje. By goedkeap fleis of suvel is dat yn ’e regel de boer of de ko, mar hoe sit dat by in boek?
De produksjekosten sille ek by sa’n goedkeap boek ommers net in soad ferskille fan boeken foar in ‘normale’ priis. Opmakkers, yllustrators en printers wurkje neffens fierhinne fêste tariven, wylst de boekhannel ek steefêst sawat de helte fan de ferkeappriis opslokt. Wa moatte hjir bliede om in boek foar sa’n pryske oanbiede te kinnen? Hieltyd faker wurdt de skriuwer sjoen as slútpost fan de begrutting. Hat de oersetter sawat fergees oerset? Of hat de útjouwer gewoan fan de winst ôfsjoen yn in besykjen om fan de foarried ôf te kommen? Wat ek kin: sit der sa’n fette subsydzje op dit boek dat de ferkeappriis der úteinlik hielendal net ta docht? En sa ja, wie dat de bedoeling fan de fûnsen dy’t yn dy subsudzje foarseagen? Of wurde subsydzjes tsjintwurdich net mear jûn om allinnich de publikaasje mooglik te meitsjen, mar ek om it boek foar in stuntpriis oanbiede te kinnen?
Fierder freegje ik my ôf hoe’t dit falt by de oare útjouwers dy’t meidogge yn Boeken fan Fryslân. Want straks meie sy ek wer in boek as Boek fan de Moanne ynsette. Mei in lytse koarting, mar likegoed foar in kostendekkende priis. En ta beslút is de lêzer der ek noch. Wat moat dy hjirfan tinke? Kriget dy sa net de yndruk dat it Boek fan de Moanne in soartemint fan ramsj-loket is? Of dat oare boeken dus blykber te djoer binne? Of dat Fryske boeken sa min te ferkeapjen binne dat guon útjouwers de prizen mar troch de helte dogge? Oftewol, is dit in boek mei in lekke bân? Ja minsken, ik tink wat ôf yn in boekesaak, mar it betinken fan de antwurden lit ik graach oan jim oer!