In e-boek sprookjesland is iedereen gelukkig. De lezer is blij omdat ie voor weinig geld een boek kan lezen, de schrijver verdient wat meer, terwijl de uitgever niet al te veel kosten hoeft te maken. Wat is er nog te wensen, zou je denken.
Toch ziet de werkelijkheid er ietsepietsie anders uit. Want lang niet iedereen schijnt gelukkig te zijn. Zo is er deze zomer een rel in Amerika uitgebroken. Amazon weert uitgevers die boven de maximumprijs van Amazon willen verkopen. En daar is uitgeverij Hachette, een van de vijf grote uitgeverijen van de Verenigde Staten, nu op een hardhandige wijze achtergekomen. Die maximumprijs van e-boeken bedraagt $ 9,99, oftewel iets meer dan 7 euro. Vindt Amazon. Hachette is er niet blij mee, dat mag duidelijk zijn.
Het interessante aan dit conflict is natuurlijk de vraag wie eigenlijk de prijs van een e-boek bepaalt. Tot nu toe was dat de uitgever. Die produceert het boek per slot van rekening en gebruikt Amazon slechts als verkoopkanaal. Maar nee, Amazon denkt daar heel anders over en neemt het stokje doodleuk over. Wat daar achter zit? Dat lijkt me simpel: dollars, véél dollars. Blijkbaar denkt men dat de omzet hoger zal liggen bij een prijsplafond, zoiets. Maar hoe zit het eigenlijk met de lezer? Zou die de prijs ook niet mee kunnen bepalen? Hij of zij maakt zelf wel uit of de prijs te hoog is. Zo gaat het immers ook in Nederland. Veel e-boeken zijn gewoon te duur, dus neemt de lezer zijn toevlucht tot het illegaal downloaden van zijn favoriete schrijver. Het is dan aan de uitgever om te bepalen wat ie daarmee doet. En dat is in Nederland niet al teveel, maar daar gaat het nu niet om.
Inmiddels zijn we op de joker in het spel gekomen. Want dat is de schrijver sowieso. In Amerika is thrillerauteur Douglas Preston zijn schrijvershutje uit gekomen om het protest te leiden, want dit grapje met Amazon scheelt hem een hoop omzet nu zijn boeken daar niet meer verkocht kunnen worden. Natuurlijk zou hij kunnen besluiten om net als ik zijn werk in eigen beheer uit te geven, maar hij is gehecht aan zijn uitgever, beweert hij stellig. Eigenlijk bedoelt ie volgens mij dat dankzij Amazon zijn omzet zo groot is, maar dit terzijde.
Hoe het af gaat lopen? Belangrijke schrijvers als Philip Roth en Orhan Pamuk zijn zich er intussen mee gaan bemoeien, o.a. door het schrijven van een open brief. Maar uiteindelijk zal toch iemand water bij de wijn moeten doen. Ik heb zo het idee dat de uitgever de vlag zal moeten strijken, Amazon is een grote speler die totaal niet afhankelijk is van de omzet die wordt behaald met e-boeken.
En dan is er nog die andere vraag: wat gaat er gebeuren als Amazon echt werk maakt van de Europese markt? En vervolgens hier dezelfde huisregels gaat toepassen als in Amerika? In dat geval zou er snel een eind komen aan de gewoonte van Nederlandse uitgevers een e-boek slechts een paar euro goedkoper te maken dan de papieren versie. Zou het dan toch nog zover komen, dat e-boek sprookjesland?