Nu en dan duikt-ie weer op, de eeuwige discussie over Na-ijver, Nut & Noodzaak van de bestsellerslijst. Het is een onderwerp waar je bijna niet omheen kunt, zeker niet als je geregeld een boekenzaak binnenloopt, of, zoals in mijn geval, een webwinkel. Het eerste waar je oog op valt is een scala aan lijstjes, meestal met grote nummers erboven om de plaats in de actuele pikorde aan te duiden. Hoewel, je oog valt er niet eens zozeer op, je kooplust wordt er via geraffineerd in elkaar geknutselde zichtlijnen naartoe geleid.
Want achter de inrichting van welke winkel dan ook gaat een complete wetenschap schuil. Een paar van die weetjes: grote maten herenondergoed moeten op ooghoogte liggen, hondenbrokjes juist laag, literaire romans kunnen het beste links liggen, het winkelgedrag van mannen gaat steeds meer op dat van vrouwen lijken, vrouwen kopen zelden iets in te smalle winkelpaden en dan heb ik het nog niet eens over de te gebruiken kleurstellingen.
Maar nu de bestsellerslijst. Je zou, als eenvoudig consument (de soort die elke zaak het liefst binnen de deuren haalt) denken dat een boek op een bestsellerslijst staat om de simpele reden dat het boek in kwestie goed verkoopt. Net zoals diezelfde consument uit de aanwezigheid van een pallet vol nieuwe Herman Kochs opmaakt dat vraag wel gigantisch moet zijn. Helaas, de werkelijkheid is anders. De uitgever zorgt er bewust voor dat er een pallet in de winkel staat, al of niet afgedwongen bij de winkelier. Het doel: juist het creëren van die massale vraag. En veel argeloze boekenliefhebbers tuinen erin. Om bij het voorbeeld van Herman Koch te blijven: hoe kan het anders dat ‘Het diner’, een boek dat als het om kwaliteit gaat niet meer dan een zeer matige middenmoter is, toch zo goed verkoopt? Kwestie van marketing. Inmiddels staat dit boek alweer midden in de belangstelling: groot succes in het buitenland. Koch is dus opnieuw alomtegenwoordig, alweer een kwestie van handige marketing.
Heb ik daar nou iets op tegen? Nee hoor, verre van dat. Nee, mijn boeken zul je niet gauw in een bestsellerslijst tegenkomen. Kwestie van gebrek aan marketing. Maar ik geef het eerlijk toe: als ik het voor elkaar zou kunnen krijgen, deed ik het ook. Het is ook niet zo dat ik het een schrijver als Herman Koch misgun, hij zit gewoon bij een handige uitgever die weet hoe een haasje heel parmant / loopt in een groen, groen, groen boekenland…
Wat ik echter wel zou willen, is dat je je als boekenliefhebber er bewust van blijft dat je met al die zogenaamde bestsellers gewoon wordt belazerd. Behalve natuurlijk als je hier op deze site, of bij Boenda en Kobo, een e-boek van mijn hand aanschaft: een eerlijk boek voor een eerlijke prijs...